صندوق سرمایه گذاری چیست و 6 قدم ثبت آن
مقدمه
صندوق سرمایه گذاری گزینه ای معتبر و محبوب برای افرادی است که قصد دارند در بازار سرمایه حضور داشته باشند. این صندوق ها به افراد امکان میدهند در ساختارهای مختلف دارایی مانند سهام، اوراق بهادار، طلا و موارد زیاد دیگر به سرمایهگذاری بپردازند. اما تصمیم به سرمایهگذاری در صندوق سرمایه گذاری نیازمند شناخت و آگاهی است. به همین دلیل شما باید بدانید که صندوقهای سرمایهگذاری چیست، چگونه عمل میکند، چه مزایا و معایبی دارد و چگونه میتوانید به عنوان یک سرمایهگذار خرد در آنها حضور داشته باشید.
موسسه آموزشی سرآمد ( مدرسه سرمایه گذاری هاتف) در سری مقالات آموزشی خود به شما کمک کرده تا تصمیمات مالی هوشمندانهتری برای آینده خود بگیرید و از پتانسیل بالقوهی سرمایهگذاری در بازار سرمایه استفاده کنید. از همین رو، پیشنهاد می شود این مطلب را با دقت بخوانید.
صندوق سرمایه گذاری چیست
صندوق سرمایهگذاری یکی از روشهای سرمایهگذاری در بازار سرمایه است. این ابزار به سرمایهگذاران امکان میدهد تا به عنوان شرکای کوچک یا بزرگ در بازار سرمایه حضور یابند و در انواع مختلفی از داراییهای مالی سرمایهگذاری کنند. صندوقهای سرمایهگذاری عموماً توسط مدیران حرفهای اداره میشود که دارای تجربه و دانش کافی در زمینه سرمایهگذاری هستند. این مدیران با تحلیل بازار و شرایط اقتصادی، تصمیم میگیرند که سرمایههای سرمایهگذاران را در انواع داراییهای مالی نظیر سهام، اوراق بهادار، اختیارات و ... بکار بگیرند.
ایا صندوق سرمایه گذاری ضرر دارد
سرمایهگذاران با توجه به اینکه میتوانند از تخصص مدیران صندوقها بهرهمند شوند، نیازی به دانش عمیق در زمینه سرمایهگذاری ندارند. این ابزار سرمایهگذاری به ویژه برای افرادی که زمان یا دانش کافی برای مدیریت سرمایه خود ندارند، مناسب است. همچنین صندوقهای سرمایهگذاری به عنوان یک ابزار متنوع و پویا برای دیورسیفیکاسیون سرمایه مورد استفاده قرار میگیرند. با تنوع داراییهای مالی موجود در این صندوقها، سرمایهگذاران میتوانند خطر سرمایهگذاری خود را کاهش دهند و از مزیتهای مختلف بازار سرمایه بهرهمند شوند.
در نهایت، صندوقهای سرمایهگذاری از مزیتهای مالیاتی خاصی نیز برخوردار هستند که میتواند برای سرمایهگذاران مزیت اضافی ایجاد کند. به همین دلیل، این ابزارهای سرمایهگذاری از جمله گزینههای جذاب در دنیای سرمایهگذاری محسوب میشوند.
انواع صندوق سرمایه گذاری
چند نوع صندوق سرمایه گذاری داریم؟ در پاسخ به این سوال باید گفت؛ صندوقهای سرمایهگذاری یکی از شیوههای محبوب برای سرمایهگذاری در بازار سرمایه هستند. این صندوقها از طریق جمعآوری سرمایه از چندین سرمایهگذار و سپس سرمایهگذاری در داراییهای مختلف به منظور کسب سود و بهرهوری مالی ایجاد میشوند. در ادامه، به برخی از معروفترین صندوقهای سرمایهگذاری اشاره کرده ایم و توضیح مختصری در مورد هر یک ارائه داده ایم:
1- صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت:
صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت با حداقل ریسک به سرمایهگذاران امکان میدهند که بازدهی معقولی را بدون ریسک بزرگ انتظار داشته باشند. این صندوقها اغلب در اوراق بهادار کمریسک، مانند اوراق مشارکت و اجاره، سرمایهگذاری میکنند. سودهای نقدی تولید شده توسط این صندوقها بین سرمایهگذاران تقسیم میشود، و در برخی موارد، سرمایهگذاران ممکن است از رشد ارزش داراییهای صندوق نیز سود ببرند. این صندوقها دارای ضمانتهای نقدی و جبران خسارت احتمالی هستند و مدیران آنها پیشبینی پرداخت سودها و حفظ سرمایه سرمایهگذاران را به عهده دارند.
2- صندوقهای سرمایهگذاری در سهام:
صندوقهای سرمایهگذاری در سهام، در ایران به دو دسته بزرگ و کوچک تقسیم میشود و واحدهای سرمایهگذاری در آنها ارزش اسمی حداکثر ۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار ریال دارد. این صندوقها حداقل ۷۰ درصد از منابع مالی خود را در سهام شرکتهای بازار سرمایه، سرمایهگذاری میکنند که ممکن است با ریسک بیشتری همراه باشد. سرمایهگذاران باید به امیدنامه صندوقها مراجعه کرده و از استراتژیهای سرمایهگذاری آنها آگاهی لازم را به دست آورند. عملکرد صندوق ممکن است به افزایش یا کاهش ارزش واحدهای سرمایهگذاری منجر شود. بنابراین انتخاب صندوق باید با دقت انجام شود.
3- صندوقهای سرمایهگذاری مختلط:
صندوقهای سرمایهگذاری مختلط دارای دو نوع دارایی، یعنی سهام و اوراق با درآمد ثابت هستند. نسبت داراییها عمدتاً بین ۴۰٪ تا ۶۰٪ سهام و بقیه در اوراق با درآمد ثابت تنظیم میشود. این صندوقها تنوع بخشی در سرمایهگذاری را فراهم میکند و عموماً بازدهی بالاتری نسبت به صندوقهای بازار پول و با درآمد ثابت دارد. ریسک آنها نسبت به صندوقهای سهامی کمتر است و در زمانهای نزولی بازار، سرمایهگذاران کمترین زیان را تجربه میکنند. از این رو، صندوقهای سرمایهگذاری مختلط به عنوان گزینه میانی بازدهی و ریسکی برای سرمایهگذاران معرفی میشود.
4- صندوقهای سرمایهگذاری شاخصی:
صندوقهای سرمایهگذاری شاخصی، هدفشان این است که بدون نیاز به معاملات فعال، شاخصهای بازار را با پرتفوی جاری خود هماهنگ کنند. این صندوقها عمدتاً شاخصهایی مانند شاخص کل یا دیگر شاخصهای بازار را انتخاب و تلاش میکنند تا ترکیب وزندار اوراق بهادار در پرتفوی خود را با این شاخص مطابقت دهند. این نوع صندوقها هزینههای کمتری دارند و ریسک مدیریت صندوق را کاهش میدهند. این ایده بر اساس فرضیه بازار کارا که تغییرات قیمتها غیرقابل پیشبینی است شکل گرفته و توسط جان بوگل و مجموعه ونگارد پیادهسازی شده است.
5- صندوقهای قابل معامله (ETF)
صندوقهای ETF یا صندوقهای قابل معامله در بورس، مشابه سهام در بازار معامله و واحدهای آنها در طول روز قابل خرید و فروش است. این صندوقها تنوعی از داراییها را در پرتفوی خود دارند و توسط تیم مدیریت حرفهای مدیریت میشوند. ETF ها مزیت نقدشوندگی بالا و کم هزینه نسبت به صندوقهای سرمایهگذاری مشترک دارند. همچنین، میتوانند به صورت سهام در طول روز معامله شوند و از مزیت مالیاتی نیز برخوردار باشند. این صندوقها به سه دسته سرمایهگذاری در سهام، سرمایهگذاری مختلط و سرمایهگذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت ، تقسیم شده اند.
6- صندوقهای نیکوکاری:
صندوقهای نیکوکاری یک روش نیکوکارانه برای سرمایهگذاری است که سرمایهگذاران در آن به حفظ سرمایه خود و سرمایهگذاری مولد پرداخته و از عایدات خود برای کمک به نیازمندان استفاده میکنند. این صندوق به توسعه بازار سرمایه و کسب و کارهای اجتماعی کمک میکند. ساختار و عملکرد آنها تحت نظر ارکان نظارتی مانند متولی و حسابرس است. سرمایهگذاران میتوانند بر اساس سلیقه شخصیشان در امور نیکوکاری مشارکت و منافع خود را به صورت مالی یا غیرمالی صرف اهداف نیکوکارانه کنند. صندوقهای نیکوکاری از طریق گزارشهای شفاف از عملکرد و امور مالی خود، نظارت همگانی را ترویج میکنند.
7- صندوقهای تأمین مالی:
این صندوق سرمایه گذاری به منظور استفاده از مزایای اقتصادی نظیر صرفه جویی ناشی از مقیاس، مدیریت حرفهای، افزایش نقدشوندگی و کاهش ریسک غیرسیستماتیک ایجاد شده است. سه نوع خاص از این صندوقها با هدف تأمین مالی طراحی شدهاند: صندوق پروژه برای تأمین مالی پروژههای اقتصادی، صندوق زمین و ساختمان برای ساخت پروژههای ساختمانی و صندوق سرمایهگذاری جسورانه برای سرمایهگذاری در شرکتهای دانشبنیان و استارتآپها. این صندوق ها با وجود ریسک بالا، پتانسیل بازده بالایی دارند.
8- صندوقهای اختصاصی بازارگردان:
صندوقهای سرمایهگذاری اختصاصی بازارگردانی با هدف جمعآوری سرمایه و معامله اوراق بهادار بهمنظور کاهش نوسانات بازار و بهینهسازی قیمتهای سهام تأسیس میشود. این صندوقها حداکثر ۷۰٪ از سرمایهشان را در قالب سهام و حقتقدم برای تأسیس صندوق و کاهش هزینهها اختصاص میدهند. همچنین از مزایای مالیاتی بهرهمند میشوند و از پرداخت مالیات مقطوع نیم درصد معاف هستند. این صندوقها از مجوزهای مرتبط با سازمان بورس برای عملیات معاملهگری و بازارگردانی استفاده میکنند.
توجه داشته باشید که هر نوع صندوق سرمایهگذاری دارای ویژگیها و ریسکهای خاص خود است، بنابراین سرمایهگذاران باید تحقیق کافی انجام دهند و با هدف و ریسکهای مرتبط با هر نوع صندوق آشنا باشند تا تصمیمات سرمایهگذاری خود را با اطلاعات کافی بگیرند.
ثبت صندوق سرمایه گذاری
با توجه به شرایط ثبت صندوق سرمایه گذاری، برای ثبت و تأسیس یک صندوق سرمایهگذاری، چندین مرحله مهم و ضروری وجود دارد که انجام آنها یک فرآیند دقیق و زمانبر است. در ادامه، به تشریح مراحل ثبت صندوق سرمایه گذاری پرداخته و فرآیند ثبت و تأسیس صندوق را توضیح دادیم:
- اخذ مجوزهای لازم: در این مرحله، باید از سازمان بورس و اوراق بهادار مجوز لازم برای تأسیس صندوق سرمایه گذاری را درخواست کنید. در موارد خاصی، ممکن است نیاز به مجوز بانک مرکزی هم باشد. بنابراین، باید این موضوع را نیز بررسی کنید.
- ارائه مدارک: شما باید اساسنامه صندوق و مدارک شناسایی مؤسسین را به مرجع ثبت شرکتها ارائه دهید.
- خرید واحدهای سرمایهگذاری ممتاز: مؤسسین صندوق باید واحدهای سرمایهگذاری ممتاز را خریداری و مبلغ معادل ارزش خرید خود را واریز کنند.
- برگزاری مجمع عمومی مؤسسین: مجمع عمومی مؤسسین صندوق برگزار و اساسنامه تصویب میشود. همچنین، ارکان اداری مانند مدیر عامل و هیئتمدیره انتخاب میشوند.
- ارائه مصوبات مجمع: مصوبات مجمع عمومی مؤسسین به سازمان بورس ارائه میشوند و مجوز پذیرهنویسی اولیه بهدست میآید.
- انجام پذیرهنویسی اولیه: پذیرهنویسی اولیه آغاز و در صورت تکمیل حد نصاب مورد نیاز، مجوز نهایی از سازمان بورس صادر میشود.
- ثبت نهایی صندوق: صندوق در مرجع ثبت نهایی ثبت و آگهی تأسیس در روزنامه رسمی منتشر میشود.
با اتمام این مراحل پیچیده و زمانبر، صندوق سرمایه گذاری فعالیت خود در بازار سرمایه آغاز میکند. این صندوق به عنوان یک ابزار مهم و جذاب در دنیای سرمایهگذاری است. افراد مختلف میتوانند از آن به عنوان یک گزینه مناسب برای سرمایهگذاری و تحقق اهداف مالی خود بهره بگیرند.
صندوق سرمایه گذاری چقدر سود میدهد
صندوق سرمایه گذاری محل درآمد ثابت از جمله محصولات مالی است که طی سالهای اخیر توجه سرمایهگذاران را به خود جلب کرده است. این نوع صندوقها دارای ویژگی منحصربه فرد پرداخت سود روزشمار هستند که آنها را از سایر صندوقها و محصولات سرمایهگذاری متمایز میکند. در صندوقهای درآمد ثابت، سود هر روز بر اساس سرمایه و سود روز قبل محاسبه شده و به صورت تصاعدی افزایش مییابد. بنابراین با گذشت زمان سود تراکمی و تصاعدی بالاتری نصیب سرمایهگذار میشود.
البته برخی از این صندوقها، دورههای زمانی مشخصی برای تقسیم سود دارند که معمولاً ماهانه یا سه ماه یک بار است. اما صندوقهایی که دوره تقسیم سود ندارند، سود را به طور روزانه محاسبه و به سرمایه اضافه میکنند تا در نهایت هنگام فروش، تمامی سود تراکمی به سرمایهگذار پرداخت شود. سوددهی این صندوقها معمولاً بالای 20 درصد در سال است که نسبت به سپردههای بانکی، سود به مراتب بالاتری محسوب میشود و جذابیت زیادی برای سرمایهگذاران دارد.
چگونه در صندوق سرمایه گذاری کنیم
برای سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری، شما میتوانید از مراحل زیر پیروی کنید:
- انتخاب نوع صندوق:
- ابتدا باید نوع صندوق سرمایه گذاری را انتخاب کنید. صندوقهای سرمایهگذاری میتوانند مختلف باشند، از جمله صندوقهای سهام عادی، صندوقهای مختلط، صندوقهای اختصاصی بازارگردانی و غیره. انتخاب نوع صندوق باید با توجه به اهداف و ترتیبهای مالی شما صورت گیرد.
- مطالعه اطلاعات صندوق:
- پس از انتخاب نوع صندوق، مطالعه کامل اطلاعات مربوط به آن ضرور است. اطلاعاتی مانند تاریخ تأسیس صندوق، نقشه راه سرمایهگذاری، عایدیهای گذشته و سیاستهای مدیریتی صندوق.
- ثبت نام:
- برای سرمایهگذاری در یک صندوق، باید در آن ثبتنام کنید. ثبتنام ممکن است به صورت حضوری در دفاتر صندوق یا به صورت آنلاین انجام شود. معمولاً مدارکی مانند کارت ملی و شناسنامه به عنوان مدارک شناسایی مورد نیاز خواهند بود.
- انتقال سرمایه:
- بعد از ثبتنام، باید مبلغ سرمایهای که میخواهید سرمایهگذاری کنید را به حساب صندوق واریز کنید.
- سرمایهگذاری:
- پس از انتقال سرمایه، میتوانید به صورت معمولی در واحدهای سرمایهگذاری صندوق خود، سرمایهگذاری کنید.
- مانیتورینگ و مدیریت:
- پس از سرمایهگذاری در صندوق، نیاز است که عملکرد سرمایهگذاریهای خود را مدیریت و مانیتور کنید. اطلاعات مرتبط با عملکرد صندوق به طور دورهای در دسترس شما قرار میگیرد.
برای انجام سرمایهگذاری موفق در صندوقهای سرمایهگذاری، مطالعه و تحلیل دقیق، داشتن استراتژی مشخص، و مدیریت دقیق ریسکها و عوامل مختلف بازار، ضروری است. همچنین، مهارتهای خود را در زمینه سرمایهگذاری و تحلیل مالی بهبود داده و با اخبار و رویدادهای بازار آشنا شوید تا تصمیمگیریهای بهتری در خصوص سرمایهگذاریهای خود اتخاذ کنید.
تفاوت شرکت سرمایه گذاری و صندوق سرمایه گذاری
شرکت سرمایه گذاری و صندوق سرمایه گذاری با هم تفاوتهایی دارد. تفاوت اصلی شرکت سرمایهگذاری و صندوق سرمایه گذاری در نحوه ورود و خروج سرمایه است:
- در صندوقهای سرمایهگذاری، سرمایه به صورت باز است و سرمایهگذاران میتوانند با خرید واحدهای سرمایهگذاری وارد صندوق شوند. همچنین در هر زمان که بخواهند، میتوانند واحدهای خود را ابطال کرده و سرمایه خود را خارج کنند.
- اما در شرکتهای سرمایهگذاری، سرمایه بسته است و سهامداران نمیتوانند به راحتی سهام خود را نقد کنند. آنها باید سهام خود را به دیگران منتقل کنند تا بتوانند سرمایه خود را خارج کنند. همچنین ورود و خروج سرمایه با انجام تشریفات خاص ممکن است.
- نقدشوندگی در صندوقهای سرمایهگذاری بسیار بیشتر از شرکتهای سرمایهگذاری است و سرمایهگذار میتواند به راحتی وارد و خارج شود.
تفاوتهای شرکت سرمایهگذاری و صندوق سرمایهگذاری را میتوان به صورت زیر در قالب جدول مقایسه کرد:
مورد مقایسه | شرکت سرمایهگذاری | صندوق سرمایهگذاری |
نحوه ورود و خروج سرمایه | سرمایه بسته است. نیاز به تشریفات خاص برای ورود و خروج سرمایه | سرمایه باز است. سرمایهگذاران به راحتی میتوانند وارد و خارج شوند. |
نقدشوندگی | نقدشوندگی کم | نقدشوندگی بالا |
انعطافپذیری | انعطافپذیری کمتر | انعطافپذیری بیشتر |
تفاوت سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری
سبدگردانی اختصاصی و صندوق سرمایه گذاری دو روش متفاوت برای سرمایهگذاری غیرمستقیم در بازارهای سرمایه است. تفاوتهای مهمی بین این دو روش وجود دارد که از جمله آنها می توان به 3 مورد زیر اشاره کرد:
- یکی از تفاوتهای اصلی بین سبدگردانی اختصاصی و صندوقهای سرمایهگذاری، میزان تنوع داراییهاست. در سبدگردانی اختصاصی، سرمایهگذاران میتوانند داراییهای متنوعی را در پرتفوی خود داشته باشند و این انعطاف بیشتر به آنها اجازه میدهد تا با تنظیم داراییها بر اساس نیازهای شخصی، میزان ریسک خود را تنظیم کنند. در صندوقهای سرمایهگذاری معمولاً تنوع محدودتری از داراییها وجود دارد و امکان انتخاب داراییها به خواسته شخصی کمتر است.
- در مورد میزان ریسک پذیری و اختصاصی بودن سرمایهگذاری نیز تفاوت وجود دارد. در سبدگردانی اختصاصی، میزان ریسک متناسب با نیازها و تمایلات شخصی سرمایهگذار قابل تنظیم است. این مورد به سرمایهگذار اجازه میدهد که سرمایهگذاری با میزان ریسک دلخواه خود را داشته باشد. اما در صندوقهای سرمایهگذاری، ریسک معمولاً برای همه سرمایهگذاران یکسان است و انتخاب داراییها و میزان ریسک پذیری شخصی محدودتر است.
- تفاوتهای دیگر شامل هزینهها و کارمزدها میشود. سبدگردانی اختصاصی ممکن است نیاز به هزینهها و کارمزدهای بیشتری داشته باشد، در حالی که صندوق سرمایه گذاری عموماً هزینه و کارمزدهای کمتری دارد. این امور بستگی به مدیریت سرمایهگذاری و نیازهای شخصی دارد.
نکته مهم دیگر این است که سبدگردانی اختصاصی امکان مشاوره از متخصصین سرمایهگذاری و پایش پرتفوی شخصی را فراهم میآورد. سرمایهگذاران میتوانند با افراد متخصص همکاری کنند و از تحلیلها و گزارشهای تخصصی بهره ببرند. در حالی که این امکانات در صندوقهای سرمایهگذاری ممکن نیست.
تفاوتهای مهم بین سبدگردانی و صندوقهای سرمایهگذاری به شرح زیر است:
ویژگیها | سبدگردانی اختصاصی | صندوقهای سرمایهگذاری |
میزان تنوع داراییها | متنوع و انعطافپذیر | معمولاً محدود به انواع خاص داراییها |
میزان ریسک پذیری سفارشی بودن | بله | خیر |
هزینهها و کارمزدها | بیشتر ممکن است | معمولاً کمتر |
امکان اخذ مشاوره از متخصصین سرمایهگذاری | بله | خیر |
امکان پایش و کنترل بر پرتفوی شخصی | بله | خیر |
تعامل بین سرمایهگذاران و مدیران صندوق | خیر | خیر |
میزان سرمایه مورد نیاز | ممکن است متغیر باشد | ممکن است کمتر |
در نهایت، انتخاب بین سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری بستگی به اهداف شخصی، تجربه سرمایهگذار، میزان ریسک پذیری و میزان تنوع داراییها دارد. بنابراین، اگر دسترسی به سبدگردانی اختصاصی دارید و می توانید مشاوره متخصص داشته باشید، شاید سبدگردانی اختصاصی گزینهی مناسبتری باشد. در مقابل، صندوق سرمایه گذاری معمولاً هزینههای پایینتری دارند و برای افرادی که نمیخواهند به صورت فعال به مدیریت پرتفویهای خود بپردازند، گزینه خوبی است.
نتیجه گیری
پیشنهاد ما این است که قبل از هر تصمیم مالی مهمی، با یک مشاور مالی مطمئن مشورت داشته باشید. سرمایهگذاری در صندوق سرمایه گذاری یک راه عالی برای تنوع در سبد سرمایهگذاری و افزایش نقدشوندگی است. با اطلاعات به دست آمده از این مقاله، شما میتوانید تصمیمات مالی هوشمندانهتری برای آینده خود بگیرید و به بهرهبرداری از پتانسیل بالقوهی سرمایهگذاری در بازار سرمایه بپردازید.
ما به نکات کلیدی مهمی که مرتبط با سرمایهگذاری در صندوق سرمایه گذاری است، پرداختیم. این نکات شامل مفاهیم اساسی صندوق سرمایه گذاری، انواع آن، مزایا و معایب، نکاتی که باید در نظر داشته باشید و چگونگی شروع سرمایهگذاری در این صندوقها بود. همچنین تفاوتهای میان صندوقهای سرمایهگذاری و شرکتهای سرمایهگذاری را مورد بررسی قرار دادیم.
دیدگاه خود را بنویسید